İçeriğe atla

Barbro Hiort af Ornäs

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Barbro Hiort af Ornäs
Barbro Hiort af Ornäs, 1964
Doğum28 Ağustos 1921(1921-08-28)[1]
Göteborg, İsveç[1]
Ölüm27 Kasım 2015 (94 yaşında)[2]
Västerleds, Stockholm, İsveç[2]
Etkin yıllar1939–2006
EvlilikErnst Nathorst-Böös
Fritz Belfrage

Barbro Margareta Eriksdotter Hiort af Ornäs (28 Ağustos 1921 - 27 Kasım 2015) İsveçli sinema, tiyatro ve televizyon oyuncusu.[3]

Gençliği ve tiyatro kariyeri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Barbro Hiort af Ornäs Göteborg'da mühendis Hans Erik Sebastian Hiort af Ornäs ile Alma Ärnström'un üçüncü çocuğu olarak 1921 yılında doğmuştur. 1926 yılında ailesi Stockholm'a babasının işi nedeniyle taşınana kadar Göteborg'da iki büyük erkek kardeşiyle yaşamıştır.[4] Stockholm'de Schartaus-Handelsgymnasium okuluna gitmiştir.[5] 1939 yılında genç tiyatro yönetmeni Ingmar Bergman ile tanışmıştır. Bergman, Stockholm'de Mäster Olofs-gården tiyatrosunda sergilenen ikinci oyunu galgmanne'de Hiort af Ornäs'ı sahneye çıkarmıştır. Bergman'ın 1944 yılında Helsingborg Şehir Tiyatrosunun başına geçmesine kadar onun oyunlarında yer almıştır. 1943 yılında Greta Garbo, Ingrid Bergman ve Eva Dahlbeck gibi tanınmış oyuncuların gittiği Stockholm'deki Kraliyet Drama Okulu'nda seçmelere girdi. Aynı yıl Stockholm'deki Kraliyet Drama Sahnesi'nde profesyonel olarak çalışmaya başladı. 1943 yılında Stig Torsslow'un yönettiği Üç Silahşörler adlı oyunda Olof Bergström, Anita Björk ve Mai Zetterling ile birlikte rol aldı. 1945 yılında eğitimini tamamladıktan sonra da Kraliyet Drama Sahnesinde yardımcı rollere çıkmaya devam etti. 1940'ların sonundan itibaren çeşitli Stockholm özel tiyatrolarında oyunlara çıktı. 1947 ila 1948 yılları arasında "Nya Teatern" (Yeni Tiyatro), 1048 ila 1952 yılları arasında Vasateatern, 1952 ila 1953 yılları arasında Göteburg Şehir Tiyatrosu ve 1953 ila 1954 yılları arasında Intima Teatern'da çalıştı.

1955 ila 1958 yılları arasında, Hiort af Ornäs yeniden Stockholm Vasateater grubuna katıldı. Stockholm Şehir Tiyatrosu'nda 1964/65 sezonunu geçirdikten sonra 1970'lerin başında Mats Ek'in yönettiği Leo Tolstoy'un vasiyeti adlı oyunda Maria Nikolaevna rolüyle Kraliyet Drama Sahnesi'nde çalışmaya başladı. 1990'ların sonunda kadar Edward Bond'un (Restoration, 1983), Bertolt Brecht'in (Galilei’nin Yaşamı, 1974), Rolf Hochhuth'un (Ärztinnen, 1982), Christopher Hampton'ın (Les Liaisons Dangereuses, 1990) William Shakespeare'in (Romeo ve Jülyet, 1971; Kısasa Kısas, 1979) August Strindberg'in (Herr Bengts hustru, 1971; Myten om styrka och svaghet, 1975; Kronbruden, 1988) ve Peter Weiss'ın (Hölderlin, 1973) oyunlarında sahneye çıktı. 1977'de Kraliyet Drama Sahnesi Café'sinde şiir ile yemeği birleştiren Poesihörnan programına katıldı.[6] 2006 yılında 84 yaşında Maria Löfgrens'in yapımı Jösses Flickor ile tekrar Stockholm Şehir Tiyatrosu'nda sahneye dönerek Sofia Ledarp, Lena B. Eriksson and Katarina Ewerlöf gibi sanatçılarla çalıştı.[7]

Sinema kariyeri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Tiyatro çalışmaları ile aynı sırada 1943 yılında olof Molander'in Kvinnor i fångenskap adlı filminde Kaj Ekman karakteriyle ilk filminde oynadı. Gustaf Molander (Fästmö uthyres, 1950), Alf Sjöberg (Barabbas), German Eugene (Der Fräulein von Scuderi, 1955) gibi tanınmış yönetmelerin yapımlarında yer aldı. Uluslararası platforma Ingmar Bergman'ın yönettiği 1958 yapımı Nära livet ile çıktı. Filmde Ingrid Thulin, Eva Dahlbeck ve Bibi Andersson tarafından canlandırılan üç hastanın kaderini elinde tutan bir hemşireyi canlandırdı. Aynı yıl Cannes Film Festivali'ne davet edilen film jüri tarafından takdir görerek filmin dört kadın oyuncusu da En İyi Kadın Oyuncu ödülüne layık görülerek bu ödülü alan ilk İsveçli oyuncular oldular.[8]

Ödül kazandığı filmde oynadığı hemşire rolü Hiort af Ornäs'ın sinema kariyerine başladığından beri canlandırdığı hemşire, okul müdiresi ya da sosyal hizmetli gibi güvenilen kişi rollerinin bir örneğidir.[5][6] Ancak daha sonraki yıllarda oyuncu kazandığı uluslararası başarıyı sürdüremedi. 1960'lardan itibaren Hiort af Ornäs İsveç televizyonu için yapılan Sofokles'in (Antigone, 1960), Eugene O'Neill'in (Ah, Wilderness!, 1961), George Bernard Shaw'un (Pygmalion, 1968) oyunlarının uyarlamalarında görülmeye başlandı. Zaman zaman Ingmar Bergman'ın För att inte tala om alla dessa kvinnor (1964), Skammen (1968), En passion (1969) ve Beröringen (1971) gibi filmlerinde küçük rollerde göründü. İsveçli izleyicier Hiort af Ornäs'ı 1980'lerden sonra canlandırdığı yaşlı kadın rolleriyle hatırlar. Son televizyon çalışması 2001 yılında Martin Asphaug'ın Återkomsten adlı televizyon dizisidir. Son sinema filmi ise 2005 yılında Eric Donell ve Martin Söder tarafından yönetilen Den utvalde adlı film olmuştur.

1989 yılında İsveç Kraliyet Edebiyat ve Sanat Nişanı ile onurlandırıldı.[5]

  • 1943 - Kvinnor i fångenskap
  • 1946 - Ungdom i fara
  • 1949 - Flickan från tredje raden
  • 1950 - Fästmö uthyres
  • 1950 - Medan staden sover
  • 1951 - Dårskapens hus
  • 1951 - Greve Svensson
  • 1953 - Barabbas
  • 1955 - Älskling på vågen
  • 1956 - 7 vackra flickor
  • 1957 - Gäst i eget hus
  • 1957 - Som man bäddar...
  • 1957 - Vägen genom Skå
  • 1958 - Nära livet
  • 1961 - Lita på mej, älskling!
  • 1961 - Pojken i trädet
  • 1964 - För att inte tala om alla dessa kvinnor
  • 1964 - Älskande par
  • 1968 - Skammen
  • 1968 - ...som havets nakna vind
  • 1969 - Eva - den utstötta
  • 1969 - Som natt och dag
  • 1969 - Ur kärlekens språk
  • 1969 - En passion
  • 1970 - Skräcken har 1000 ögon
  • 1971 - Beröringen
  • 1973 - Smutsiga fingrar
  • 1973 - Bröllopet
  • 1975 - Champagnegalopp
  • 1979 - Jag är med barn
  • 1985 - Sällskapsresan 2 - Snowroller
  • 1988 - SOS – en segelsällskapsresa
  • 1991 - Amelia
  • 1991 - Den ofrivillige golfaren
  • 1997 - Selma & Johanna - en roadmovie
  • 1999 - Hälsoresan – En smal film av stor vikt
  • 2005 - Den utvalde

Tiyatro oyunları

[değiştir | kaynağı değiştir]
Yıl Rol Yapım Yönetmen Tiyatro
1939 Maria Galgmannen
Axel E. Bentzonich
Ingmar Bergman Mäster Olofsgårdens teater[9]
Feen Lycko-Pers resa
August Strindberg
Ingmar Bergman Mäster Olofsgårdens teater[10]
Regn Höstrapsodi
Doris Rönnqvist
Ingmar Bergman Mäster Olofsgårdens teater[11]
Anna Han som fick leva om sitt liv
Pär Lagerkvist
Ingmar Bergman Mäster Olofsgårdens teater[12]
1940 Frun Svarta handsken
August Strindberg
Ingmar Bergman Mäster Olofsgårdens teater[13]
Dottern Pelikanen
August Strindberg
Ingmar Bergman Stockholms studentteater[14]
Styvmodren Svanevit
August Strindberg
Ingmar Bergman Mäster Olofsgårdens teater[15]
1943 Maria Strax innan man vaknar
Bengt Olof Vos
Ingmar Bergman Stockholms studentteater,
17 maj 1943[16]
1946 Varja, Ljubovs fosterdotter Körsbärsträdgården
Anton Çehov
Dramaten,
23 Mayıs 1946
1948 Husan En vildfågel
Jean Anouilh
Rune Carlsten Dramaten
1950 Denise Darvet-Stuart Ungkarlsmamman
Marc-Gilbert Sauvajan och Fred Jackson
Martha Lundholm Vasateatern[17]
1951 Ethel Vem är Sylvia?
Terence Rattigan
Martha Lundholm Vasateatern[18]
1952 Ett huvud kortare
Marcel Aymé
Helge Wahlgren Göteborgs stadsteater,
Ağustos 1952
Dans under stjärnorna
Jean Anouilh
Helge Wahlgren Göteborgs stadsteater
1953 Blodsbröllop
Federico Garcia Lorca
Bengt Ekerot Göteborgs stadsteater,
27 Mart 1953
Änglavakt
Albert Husson
Helge Wahlgren Göteborgs stadsteater
1954 Constance Russell Hustruleken
Louis Verneuil
Gösta Cederlund Vasateatern[19]
1956 Mae Katt på hett plåttak
Tennessee Williams
Per Gerhard Vasateatern[20]
1958 Stella Manners Silverbröllop
Michael Clayton Hutton
Per Gerhard Vasateatern[21]
1959 Miss Cooper Vid skilda bord
Terence Rattigan
Per Gerhard Vasateatern[22]
1962 Judith Fellowes Iguanans natt
Tennessee Williams
Per Gerhard Vasateatern[23]
1964 Titti, gammal dam Fru Blubes hus
V. V. Järner
Lars-Levi Laestadius Stockholms stadsteater
Mme de Suff Sällsamt ögonblick
René de Obaldia
Yngve Nordwall Stockholms stadsteater
1965 Abbedissan Till Damaskus
August Strindberg
Olof Molander Stockholms stadsteater
Gabrielle Tokiga grevinnan
Jean Giraudoux
Frank Sundström Stockholms stadsteater
1966 Domaren
Cicerobo
Arturo Ui
Bertolt Brecht
Peter Palitzsch Stockholms stadsteater
1971 Bondflickan Sol, vad vill du mig?
Birger Norman
Ingvar Kjellson Dramaten
1977 Fru Higgins My Fair Lady
Frederick Loewe Alan Jay Lerner
Henny Mürer Oscarsteatern[24]
2006 Sigrid Jösses flickor – Återkomsten
Malin Axelsson
Maria Löfgren Stockholms stadsteater
  1. ^ a b "Grundfakta/Beskrivning". 13 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Svensk Filmdatabas. Erişim 19 Ağustos 2015. (İsveççe)
  2. ^ a b Barbro Hiort af Ornäs har avlidit 25 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İsveççe)
  3. ^ "Barbro Hiort af Ornäs profile". Swedish Film Database. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2015. 
  4. ^ Datenblatt 20 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. des Vaters bei www.matkull.se erişim 5 Nisan 2009 (İsveççe)
  5. ^ a b c Porträt 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. in der Svensk Filmdatabas erişim 5 Nisan 2009 (İsveççe)
  6. ^ a b Porträt 20 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. bei ingmarbergman.se erişim 5 Nisan 2009 (İngilizce))
  7. ^ Ingegärd Waaranperä: Jösses, vilken återkomst[ölü/kırık bağlantı] bei dn.se, 11 Nisan 2006 erişim tarihi 6 Nisan 2009 (İsveççe)
  8. ^ "Festival de Cannes: Brink of Life". festival-cannes.com. 23 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2009. 
  9. ^ "Galgmannen/Guldkarossen". Stiftelsen Ingmar Bergman. 30 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015. 
  10. ^ "Lycko-Pers resa". Stiftelsen Ingmar Bergman. 3 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015. 
  11. ^ "Höstrapsodi/Romantik". Stiftelsen Ingmar Bergman. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015. 
  12. ^ "Han som fick leva om sitt liv". Stiftelsen Ingmar Bergman. 3 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015. 
  13. ^ "Svarta handsken". Stiftelsen Ingmar Bergman. 30 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015. 
  14. ^ "Pelikanen". Stiftelsen Ingmar Bergman. 2 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015. 
  15. ^ "Svanevit". Stiftelsen Ingmar Bergman. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015. 
  16. ^ "Strax innan man vaknar". Stiftelsen Ingmar Bergman. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015. 
  17. ^ "Ungkarlsmamman". Musikverket. 4 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2016. 
  18. ^ "Vem är Sylvia?". Musikverket. 22 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2016. 
  19. ^ "Tidningsnotis". Dagens Nyheter. 13 Kasım 1954. s. 12. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2016. 
  20. ^ "Katt på hett plåttak". Musikverket. 27 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2016. 
  21. ^ "Silverbröllop". Musikverket. 14 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2015. 
  22. ^ Ebbe Linde (19 Şubat 1959). "'Vid skilda bord' på Vasan". Dagens Nyheter. s. 14. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2015. 
  23. ^ "Iguanans natt". Musikverket. 23 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2016. 
  24. ^ Marcus Boldemann (24 Eylül 1977). "'My Fair Lady' på Oscars: Ladyn lever än". Dagens Nyheter. s. 20. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2015. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]